De pensioendeskundigen Victor Vincent en Olivier Roodenburg van KPMG schreven vorig jaar het duidelijke artikel Persoonlijke pensioenpot leidt niet tot gewenste eenvoud en duidelijkheid. En die conclusie is heden ten dage nog steeds van kracht.

Schijntransparantie

“Veel politieke partijen stellen een nieuwe variant op de beschikbare premieregeling voor, waarin de deelnemer continu inzicht heeft in de hoogte van zijn eigen pensioenrekening. Dit wordt weergegeven in de vorm van een aanwezig individueel pensioenvermogen: de eigen pot met geld. Inzicht in de hoogte van het eigen potje met geld klinkt transparant, maar is schijntransparantie. Het zal immers niet voor iedere deelnemer duidelijk zijn hoe deze totale eigen pot met geld zich uiteindelijk vertaalt in een periodieke pensioenuitkering. Kortom, kan de deelnemer wel de vertaalslag maken van pensioenvermogen naar een periodieke pensioenuitkering? Daar komt nog bij dat deze uitkering (in veel voorliggende varianten van de individuele pensioenrekening) onzeker is en kan fluctueren. Dit komt de doorzichtigheid niet ten goede”, schrijven de pensioendeskundigen.

Collectieve risicodeling

“Daarnaast is het goed denkbaar dat in de jaarlijkse aangroei van het eigen pensioenvermogen onduidelijkheden ontstaan door de collectieve risicodeling die onderdeel is van het pensioencontract. Om de beleggingsrisico’s met elkaar te delen, worden hoge beleggingsrendementen afgeroomd ten gunste van een collectieve buffer die wordt ingezet bij lage of negatieve beleggingsrendementen. Simpel gesteld wordt de buffer gevuld bij goede beleggingsrendementen en aangesproken in tijden van slechte beleggingsrendementen. En de zogeheten biometrische risico’s (o.a. de onzekerheid in hoe lang men leeft) worden door middel van een technisch verdeelmechanisme gedeeld.

Het hanteren van een collectieve buffer en de mechanismen voor het delen van de biometrische risico’s zullen voor deelnemers moeilijk te begrijpen zijn. De hoogte van het pensioenvermogen mag dan inzichtelijk zijn voor de deelnemer, de ontwikkeling ervan – vertroebeld door mutaties vanuit de buffer voor beleggingsrendementen of aanpassingen vanwege biometrische effecten – is niet uit te leggen.”       

Loze belofte
“Onze conclusie is dan ook tweeledig. Weliswaar hebben de deelnemers, in geval van het persoonlijk pensioenvermogen met collectieve risicodeling, inzicht in hoeveel pensioenvermogen zij op enig moment bezitten. Echter, de werking van de beleggingsbuffer en de deling van biometrische risico’s zijn ingewikkeld en verbeteren het inzicht van deelnemers niet. Los daarvan zal het voor de deelnemer niet altijd op voorhand duidelijk zijn hoe het pensioenvermogen zich vertaalt in de uiteindelijke hoogte van de pensioenuitkering. Ondanks alle mooie verkiezingsplannen lijkt de doelstelling van een transparant pensioenstelsel dus een loze verkiezingsbelofte.” aldus de pensioenexperts.

De KNVG en NVOG verlangen van minister Koolmees meer begrip, zie nieuwsbrief.

Nieuwsbrief van de Stichting Pensioenbehoud van 2 juli 2018