Onder druk wordt alles vloeibaar. Zo ook met de druk van de Europese Commissie op het kabinet en de partijen in de Tweede Kamer om een bezuinigingsakkoord te bereiken teneinde onder de tekortnorm van 3 procent in 2013 te komen. VVD, CDA, D’66, GroenLinks en ChristenUnie werden het in een paar dagen eens over vele pijnlijke punten om te bezuinigen en/of om te hervormen. Deze afspraken werden vastgelegd in een concept van het Nederlandse Stabiliteitsprogramma 2012 (zie bijlage ) dat later door de Tweede Kamer werd aangenomen. Voor de details van het miljardenakkoord: zie bijlage. Een van de belangrijkste maatregelen is het verhogen van de AOW-leeftijd met één maand in 2013 en daarna in stappen verder te verhogen. Zodat uiterlijk in 2019 een pensioengerechtigde leeftijd van 66 jaar wordt bereikt en uiterlijk in 2024 een leeftijd van 67 jaar. Daarna wordt de AOW-leeftijd aan de levensverwachting gekoppeld. Men kan ervan uitgaan dat de aanvullende pensioenen deze ontwikkeling zullen volgen. Daarnaast zal in 2014 de pensioen-richtleeftijd voor aanvullende pensioenen worden verhoogd naar 67 jaar. Dat raakt alleen nieuwe opbouw en gaat vergezeld van een verlaging van de fiscaal maximale opbouwpercentages voor aanvullende pensioenen. Al met al gunstig voor de pensioenfondsen.

Wat gaat de demissionaire minister Kamp nu doen?

Minister Kamp, zijn ambtenaren en de gevraagde deskundigen werken aan de voor mei toegezegde Hoofdlijnennotitie Financieel Toetsingskader (FTK). Volgens berichten in de media gaat minister Kamp gewoon daarmee door en ziet hij wel of het voorstel zal worden behandeld in de Tweede Kamer. Intussen heeft Willem Noordman als hoofdbestuurder van FNV Bondgenoten  op een pensioendebat een handreiking gedaan, aldus het Assurantie Magazine van 24 april. Hij vind dat werknemers het langlevenrisico op hun pensioen zelf moeten dragen. De fluctuaties op de financiële markten zouden werknemers en werkgevers daarentegen samen moeten opvangen. Ook anderen komen met plannen zoals de hoogleraren Arnoud Boot en Lans Bovenberg om pensioenfondsen hypotheken te laten opkopen tegen een latere vrijstelling van belasting op de uitkeringen. Maar hun collega Bernard van Praag vind dat zeer riskant en noemt het plan zelfs gevaarlijk omdat er dan nog meer risico’s op de staat worden afgewenteld. Ook de Kring van Pensioenspecialisten hebben zich geroerd met hun voorstel om de oude pensioenrechten in één keer collectief onder te brengen in het nieuwe pensioencontract. En ook de levensverwachting moet in één keer worden doorgevoerd en het pensioenoverzicht moet zich richten op één pensioenleeftijd, aldus het IPN van 26 april. Een cafetariapensioenstelsel is af te raden volgens Peter Beszelsen in de Telegraaf van 27 april.

En wat gaan de sociale partners doen?

De FNV zit intern in onderhandeling hoe de Nieuwe Vakbeweging eruit moet gaan zien. Daar zal onderling nog flink over worden gestreden en dus is er voorlopig geen eenheid. Intussen kunnen de werkgevers hun eigen plan trekken. Ook zonder akkoord is pensioen een cruciale en dure arbeidsvoorwaarde. Pensioenen zijn verworven rechten die onzekerder zijn dan ooit. De onderhandelingen verschuiven straks naar ondernemingen en bedrijfstakken, aldus de NRC van        28 april. Betekenisvoller is nog dat de nieuwe politieke coalitie het initiatief heeft genomen in de eerste grote verandering sinds de invoering van de AOW in 1957. Het poldermodel met het sociaal-economisch overleg moet inschikken. En ook de Sociaal Economische Raad zit binnenkort zonder voorzitter.  Geen zicht meer op een pensioenakkoord, geen herhaling van het akkoord van Wassenaar uit 1982, maar een AOW-akkoord waarin het primaat van de politiek heeft gewonnen.

ECN-arrest

Tegen het voor gepensioneerden positieve ECN-arrest (LJN: BU3260, Gerechtshof Amsterdam, 200.078.456/01) is cassatie aangetekend bij de Hoge Raad (12/00490). Het zal nog wel een à twee jaar duren voordat hierover een uitspraak is te verwachten.

Nieuwsbrief van de Stichting Pensioenbehoud van 30 april 2012.