In de NRC, het Financieel Dagblad en de Telegraaf van 4 december wordt vermeld “In de plannen van Zorg & Welzijn, het pensioenfonds van twee miljoen werknemers en oud-werknemers uit de zorg, is er geen sprake meer van een gegarandeerd pensioen. Volgens Peter Borgdorff, directeur van het fonds, blijkt uit de verlagingen van pensioenen de afgelopen jaren dat deze garantie sowieso niet waar te maken is.”  Inderdaad kent de Pensioenwet de mogelijkheid van het korten van een pensioen dat is opgebouwd op basis van een uitkeringsovereenkomst, dus een onvoorwaardelijk toegezegd ‘nominaal’ pensioen met de ambitie om te indexeren voor koopkrachtverlies. Maar dan moeten wel eerst alle andere mogelijkheden van bijsturing toegepast zijn om de dekkingsraad weer op peil te krijgen. Dat kan zijn een hogere premie, meer opbouwjaren, een versoberde regeling of een lager opbouwpercentage zoals dit kabinet heeft voorgesteld. Of een combinatie van deze mogelijkheden.

Maar het is de taak van de besturen van de fondsen om te zorgen dat deze mogelijkheid van korten niet hoeft te worden gebruikt. En dat is vele tientallen jaren ook gelukt, maar nu gooien de besturen het bijltje erbij neer. Werkgevers en werknemers hebben in het Pensioenakkoord in 2010 voorgesteld om het huidige ‘nominaal’ pensioencontract met vaste bedragen om te bouwen naar een ‘reëel’ pensioen inclusief indexatie met een uitkering op basis van jaarlijkse beleggingsresultaten. Maar wat Borgdorff er niet bij vertelt, is dat de overgang naar zo’n pensioen een directe korting van gemiddeld maar liefst 30 (dertig) procent (!) betekent. Tegen dat verlies wegen een flink aantal jaren indexatieverlies van 1% of 2% wel op voor de ouderen en is het nog afwachten wat de fondsbesturen zullen presteren. Het is dan een lange weg om weer op de nominale 100% van het huidige pensioen-contract te komen. Schandelijk dat zo’n belangrijk punt niet wordt verteld.

De misleidende discussies over de pensioenpot bij Pauw en Witteman op 4 en 5 december

Leo Witkamp, directeur bij Media Pensioen Diensten vermeldt op zijn weblogs van 5 en 6 december dat hij de volgende onjuiste uitspraken heeft genoteerd: 
1. Uit het rapport Frijns blijkt dat binnen 10 à 15 jaar de pensioenpot voor de helft leeg is aan uitkeringen door gepensioneerden en mensen die binnen 10 jaar met pensioen zullen gaan.
2. Bij ongewijzigd beleid moet er tegen de jongeren worden gezegd: sorry de pot is leeg.
3. De levensverwachting die in 1950 nog 72 was, is nu 80/82 en voor die 10 jaar langere uitkering is niet betaald.
4. Als je voor alle gepensioneerden hun potje bij een verzekeraar zet, dan is de pot bijna leeg. Ja, dit is ook geen vrolijk verhaal, we zijn in de maling genomen door de pensioenbesturen.
5. Waar het hier omgaat, is dat op dit moment de oudere wordt betaald door de jongere.
6. Niet collectief maar iedereen voor zich sparen: niet voldoende, dan gewoon pech gehad; je zult het er mee moeten doen. Pensioenpotje gaat mee fluctueren met de beurzen.
7. De jongeren moeten er voor zorgen dat pensioenen worden gekort om de pot in stand te houden.

De reactie van Witkamp hierop is o.a. het volgende.
De omvang van de pensioenpot is feitelijk niet relevant. Wat wel belangrijk is, is dat er voldoende in kas zit om alle pensioenverplichtingen na te kunnen komen. De pot zelf is na de crisis van 2008 met ruim 10% per jaar gegroeid. Net niet voldoende om de door de gedaalde rente (en in mindere mate door de gestegen levensverwachting) gestegen pensioenverplichtingen te kunnen dekken. Op dit moment zijn er fondsen waarbij de balans niet in evenwicht is. Daar worden dan ook maatregelen (zoals korten) genomen om dit evenwicht te herstellen. Het (Nederlandse) beleid is er zelfs op gericht om aanzienlijke buffers op te bouwen om toekomstige schommelingen op te vangen. Dit gaat grotendeels ten laste van toekomstige indexeringen. Gepensioneerden dragen dus ook bij aan de opbouw van de buffers. Witkamp berekende dat over 10 jaar de totale pensioenpot van nu 1000 mrd zal zijn gegroeid naar 1507 mrd euro bij een gelijkblijvende premie van 28 mrd en een uitkerings-niveau van 25 mrd dat jaarlijks met 6% stijgt bij een 4,5% rendement. Hoezo een halvering?

Nieuwsbrief van de Stichting Pensioenbehoud van 10 december 2012.