Op 20 december 2010 beantwoordde minister Kamp de vragen van GL-kamerlid Klaver (zie bijlage ) over het DNB overzicht Financiële stabiliteit. Daaruit zou blijken dat de financiële positie van de pensioenfondsen met € 90 miljard zou moeten verbeteren om op de minimaal vereiste dekkingsgraad van circa 105% te komen. Eind september 2011 was volgens DNB het totale pensioenvermogen gestegen tot € 835 miljard. Maar omdat de rekenrente voor de verplichtingen was gedaald tot de zeer uitzonderlijk lage 2,3% voor ‘risicoloze’ 10-jarige Nederlandse staatleningen stegen de verplichtingen enorm, terwijl volgens DNB de rendementen van de beleggingen van de pensioenfondsen over de laatste 10 jaar op 4,8% is uitgekomen. Waarom niet deze realistische rente van 4,8% als rekenrente genomen? Dan was er vrijwel geen onderdekking geweest. Daarnaast overstijgen de betaalde premies jaarlijks de uitkeringen met 13% gedurende de laatste 5 jaar, dus er zijn geen problemen met liquiditeiten van de pensioensector.

Waardoor wordt deze daling veroorzaakt? In deze ministeriële brief wordt ook vermeld dat het Centraal Planbureau voor de pensioensector als geheel heeft onderzocht welke factoren de daling van gemiddelde dekkingsgraad in de jaren 2008 t/m 2010 verklaren. De gemiddelde dekkingsgraad in deze periode van 3 jaar is met 40%-punt gedaald. Per saldo verklaart de verlaging van de rente in deze periode ongeveer 20%-punt van de daling van de dekkingsgraad. De negatieve ontwikkeling van de aandelenbeurzen verklaart 15%-punt van de daling. En ruim 5%-punt van de daling wordt verklaard door de toename van de levensverwachting. Twee opvallende zinnen in de brief zijn: “Dat er destijds te weinig pensioenpremie is betaald, staat niet ter discussie. (…) Voorts heeft de wetgever in de periode van 1982 tot 1994 de pensioen-premies voor overheidswerknemers stelselmatig te laag vastgesteld.” Maar consequenties verbindt de minister helaas niet aan deze bevindingen teneinde korten van de pensioenen voor circa vier miljoen Nederlanders te voorkomen op basis van deze goede argumenten.

Eind december 2011 is beoordelingsdatum voor korten Op 29 december 2011 melden RTLZ en het Financieel Dagblad ineens dat minister Kamp de rekenrente zou gaan verhogen tot 3%. Maar dat wordt direct ontkend. In een brief aan de Abvakabo wordt echter een achterdeur op een kier gezet afhankelijk van de uitkomsten van het onderzoek naar het nieuwe Financieel Toetsingskader (FTK) in de zomer van 2013. Op 6 januari 2012 krijgt het Financieel Dagblad de primeur van DNB om over de ellende van het voorgenomen korten van pensioenen te berichten. Circa 125 fondsen zullen verplicht worden om hun voornemen aan te kondigen om de pensioenen met maximaal 7% te korten per 1 april 2013 indien er in 2012 geen verbetering van de dekkingsgraad optreedt. Dat treft circa 40% procent van alle deelnemers en gepensioneerden. Wel heeft DNB voor het eerst een driemaands gemiddelde van de swaprente voor de berekening van de dekkingsgraad genomen in plaats van de dagwaarde op 31 december. Dat heeft wel circa 55 fondsen uit de directe gevarenzone geholpen, want het goedmaken van kortingen behoeven fondsen alleen te doen op vrijwillige basis. Dat zou verplicht moeten worden.

Intussen verhogen diverse pensioenfondsen hun premie voor 2012, soms tot boven de 33% (PMA) en Shell zelfs tot 45%. Prof. Bernard van Praag schreef in de Volkskrant van 7 januari j.l. DNB veel te somber over pensioenen. De vileine reactie daarop van vier politieke jongeren was zonder valide argumenten en beneden alle peil. De redacteur van de NRC Menno Tamminga legt uit in zijn artikel van 14 januari j.l. Waarom die pensioenkorting niet doorgaat. Hij schrijft dat korten van de pensioenen politiek niet haalbaar is en waarom.

Deze nieuwsbrief van de Stichting Pensioenbehoud is gepubliceerd op16 januari 2012.