Het vertrouwen in onze pensioenen en pensioenfondsen (16 juli 2012)
Het pensioenfonds Zorg en Welzijn heeft volgens het Nederlands Dagblad van 5 juli een raadpleging per internet onder zijn 2,4 miljoen deelnemers gehouden over hun voorkeuren en opinies. In totaal reageerden 473.000 deelnemers op vier stellingen. De conclusies waren de volgende:
1. De (oud-)werknemers in de zorg hechten aan een solidaire pensioenregeling.
2. Zij zijn vóór het nemen van risico’s om een hogere pensioenuitkering te bereiken.
3. Zij vinden dat een fonds snel maatregelen moet treffen bij problemen.
4. Zij vinden met een kleine meerderheid dat de hoge kosten van pensioen met langer doorwerken moeten worden opgebracht.
Directeur Peter Borgdorff vond het een ‘eye opener’ dat zijn deelnemers toch echt voor beleggingsrisico’s kiezen om het pensioen te kunnen beschermen tegen koopkrachtverlies. Nu zo duidelijk is geworden de laatste jaren dat er geen risicoloze beleggingen bestaan zoals staatsleningen van eurolanden, is het ook beter daar vanuit te gaan en beleggingen daarop aan te passen voor meer rendement, óók bij nominale pensioencontracten.
Financiële instellingen en het vertrouwen
In de NRC van 5 juli schreef Menno Tamminga dat er weer een onderzoek naar de reputatie van financiële instellingen is gedaan. Hij concludeert dat financiële instellingen de kern missen van wat zij werkelijk zijn. Zij doen niet in financiële producten. Dat is de afgeleide, de uitwerking van hun kernbedrijf. ‘Hun kernbedrijf is de vertrouwensbusiness’. Dat sluit naadloos aan op hetgeen door mij eerder is geschreven: ‘geld als ruilmiddel heeft géén intrinsieke waarde, maar is gebaseerd op vertrouwen.’ Tamminga adviseert de financiële wereld terug te gaan naar soberheid (beloningen, hoogte van de hoofdkantoren), simpelheid ( producten, organisatie) en saamhorigheid. Zelf ben ik voorstander van het splitsen van banken in nutsbanken en zakenbanken. Dan kunnen de excessen bij de nutsbanken die altijd door de overheid moeten worden gered wegens het belang van het financiële systeem, worden voorkomen met regelgeving en terecht vertrouwen krijgen.
Marike Stellinga in de NRC van 14 juli schreef dat nu alle banken worden gered in tegenstelling met de Grote Depressie in de jaren dertig. Nu pompen centrale banken in de Westerse wereld wel enorme geldhoeveelheden in de monetaire economie en de rente abnormaal verlaagd. Maar de economie trekt nog steeds niet aan en de lage rente heeft ook belangrijke nadelen waaronder voor onze pensioenen. Zij schrijft dat ‘In de jaren dertig was de tijdgeest: laat iedereen maar kapot gaan. Nu is de tijdgeest: red iedereen. De bange vraag die we daarbij moeten stellen is: staat het omgekeerde van slecht beleid gelijk aan goed beleid? Het eerlijke antwoord is dat we dat niet weten.’
Europese ontwikkelingen op pensioengebied
De Tweede Kamer heeft zich voor het eerst per brief direct gericht tot de Europese Commissarissen voor Interne Markt en Diensten resp. voor Werkgelegenheid, Sociale Zaken en Insluiting over pensioenen. De Tweede Kamer heeft haar positie duidelijk gemaakt over twee Europese voorstellen waarover zij zich zorgen maakt. Dat is de voorgenomen herziening van de Institutions for Occupational Retirement Provision (IORP-) richtlijn. Volgens de Tweede Kamer ‘zou dat kunnen betekenen dat de Europese toezichthouder EIOPA toezicht gaat houden op pensioenfondsen en dat pensioenfondsen als marktpartijen behandeld worden en niet als onderdeel van een sociaal contract. De kosten van pensioenregelingen via pensioenfondsen kunnen fors stijgen als een overmatige zekerheidstelling - op het niveau van verzekeraars - gevraagd wordt.’ Daar is de Tweede Kamer het (m.i. terecht)niet mee eens en ook niet met het voorstel voor de overdraagbaarheid van pensioenen binnen de EU wegens onuitvoerbaarheid. De Tweede Kamer overweegt nu reeds om de gele/oranje kaart procedure te starten bij het verschijnen van deze twee voorstellen, samen met andere parlementen in de EU. Wij blijven deze ontwikkelingen voor u volgen.
Nieuwsbrief van de Stichting Pensioenbehoud van 16 juli 2012.