Staatssecretaris Sociale Zaken de Krom heeft op 24 september aan de Tweede Kamer een brief geschreven over aanpassing van de rekenrente (zie website voor integrale tekst van het ‘Septemberpakket’). Daardoor hoeven pensioenfondsen voor 2013 ten opzichte van eerdere aankondigingen geen extra kortingen door te voeren en/of de premie extra te verhogen vanwege de huidige abnormaal lage rekenrente. Waarschijnlijk vallen ook de al eerder aangekondigde kortingen iets lager uit. Dat betekent ook dat  minder pensioenfondsen volgend jaar de pensioenen zullen hoeven te verlagen. Dit is het gevolg van nieuwe spelregels die het ministerie van Sociale Zaken en De Nederlandsche Bank (DNB) hebben afgesproken en aan de Tweede Kamer hebben gestuurd.

Gevolgen voor pensioenfondsen

Als gevolg van de maatregelen dalen pensioenkortingen als percentage van de totale pensioen-verplichtingen door de nieuwe maatregelen in 2013 van 4,9 procent naar 0,8 procent, zo heeft De Nederlandsche Bank berekend op basis van gegevens ultimo juni 2012. De maatregelen zorgen er verder voor dat in 2013 het aantal fondsen dat verplicht moet korten daalt van 81 naar 30. Maar de verschillen in korten per pensioenfonds zijn groot. Zonder maatregelen hadden 154 fondsen in 2013 een korting moeten doorvoeren. Vergeleken met de kortingen die pensioenfondsen begin 2012 aankondigden is het effect van het septemberpakket kleiner: toen ging het om 103 pensioenfondsen en een korting van 1,1 procent van de totale pensioenverplichtingen.

Andere rekenrente toegepast

Uit de brief wordt duidelijk dat voortaan met een andere rente wordt gerekend die minder gevoelig is voor schommelingen op de financiële markten. Dit zorgt in de praktijk voor een hogere rekenrente. Pensioenfondsen moeten gebruik maken van zo’n rekenrente om de waarde te berekenen van hun toekomstige verplichtingen aan pensioenuitkeringen. Een hogere rekenrente maakt die pensioen-verplichtingen op papier kleiner en verbetert direct de financiële gezondheid van de fondsen.  Verder krijgen pensioenfondsen met een dekkingstekort een adempauze, waardoor zij minder snel verplicht zijn om premies te verhogen. Ook mogen kortingen over meerdere jaren worden verspreid indien het pensioenreglement wordt aangepast (o.a. pas indexatie bij 110% dekkingsraad in plaats van de geldende 105%) en krijgen de kortingen dan een plafond van 7% per jaar.

Voorstellen zijn niet eenzijdig gunstig of ongunstig

De voorstellen, zo benadrukken Sociale Zaken en DNB, zijn niet eenzijdig gunstig of ongunstig voor een bepaalde generatie. Het CPB heeft uitgerekend dat “het voordeel van de huidige gepensioneerde generaties bedraagt minder dan 1% van de waarde van de pensioentoezegging, ten koste van jonge en/of toekomstige deelnemers.” Daar staat het nadeel voor gepensioneerden tegenover dat indexatie van pensioenen pas bij de hogere dekkingsraad van 110% wordt toegestaan. Als de rekenrente minder omzichtig zou zijn aangepast, dan zou dat nadelig zijn voor jongeren, zeker als de rente zo laag blijft als nu het geval is. De fondsen zouden in dat geval meer uitkeren aan huidige gepensioneerden dan mogelijk verantwoordelijk is.

Wat vinden andere organisaties hiervan?

De NRC van 29 september schrijft in het artikel Hogere rekenrente verdeelt de pijn dat de nieuwe Tweede Kamer meerderheid van VVD en PvdA volledig achter de aangekondigde maatregelen staan.
De Koepel van Verenigingen van Gepensioneerden (KNVG) vindt volgens haar persbericht (zie bijlage ) - het besluit tot aanpassing van de rekenrente onvoldoende;
- miljoenen gaan rechten inleveren zonder noodzaak;
- de economie komt verder in het slop;
- vertrouwen wordt niet hersteld.

Nieuwsbrief van de Stichting Pensioenbehoud van 1 oktober 2012.