Op 30 mei heeft minister Kamp zijn Hoofdlijnennota herziening financieel toetsingskader pensioenen ter kennis van de Tweede Kamer gebracht. Voor de geïnteresseerden zijn de betreffende documenten als bijlage aan deze nieuwsbrief toegevoegd (zie bijlage 1, zie bijlage 2 , zie bijlage 3 , zie bijlage 4 , zie bijlage 5 ). De minister heeft ook nog als toelichting de Circulaire SZW over herziening FTK van 30.5.12 uitgebracht (zie bijlage 6 ).

 

Hoe zien de voorstellen eruit?                                                                                                                                            
Het bestaande pensioencontract met een nominale uitkering op basis van Defined Benefit wordt gehandhaafd met zo mogelijk indexatie, maar wel met strengere eisen voor o.a.  de buffers. Er wordt een nieuw pensioencontract mogelijk gemaakt met een uitkering op basis van Defined Contribution met ingebouwde indexatieambitie (beschikbare premie zijnde het ‘reële pensioencontract’). Daarin krijgen de deelnemers eerder inflatiecorrectie op hun pensioen, maar lopen ze ook  meer risico op een korting als de markten tegenzitten. Wel krijgen beide pensioencontracten hetzelfde financiële toetsingskader en mogen zij beide hun verplichtingen berekenen op basis van de ‘Ultimate forward rate in plaats van de huidige rentetermijnstructuur met de swaprente.  Ook mag dan de dekkingsgraad over het gemiddelde van de voorafgaande  12 maanden worden aangehouden. Maar de hoogte van de dekkingsgraad voordat er volledig mag worden geïndexeerd, gaat omhoog naar 125%. Ook moeten de sociale partners  vooraf afspraken maken over de financiële risico’s tussen oudere en jongere deelnemers en dat ook duidelijk moeten gaan communiceren. Tevens moet een ‘levensverwachtingsaanpassingsmechanisme’ (LAM) door de fondsen worden ontwikkeld waarvan het gebruik verplicht wordt bij de ‘reële contracten’ en vrijwillig bij de ‘nominale contracten’. Maar op belangrijke onderdelen zijn de voorstellen onvolledig, aldus de Pensioen Federatie. Het commentaar van het VNO-NCW over deze voorstellen is juichend en dat geeft te denken.

Hoe zit het met het ‘invaren’  van de bestaande rechten in het nieuwe contract?
De minister concludeert dat het ‘invaren’(inbrengen) van de oude rechten in een nieuw pensioen-contract juridisch mogelijk is, maar dat de uitvoering daarvan een zaak is van de sociale partners en de pensioenfondsbesturen. Hij wijst er overigens op, dat ze ook het bestaande contract mogen aanhouden, maar in dat geval onder meer een complete indexatiestaffel moeten toepassen, aldus het IPN van 30 mei. Maar daar denken de deskundigen Mr. F.H.J. Mijnssen en Prof. Dr. M.M.S. van Praag veel genuanceerder cq anders over in hun artikel Kom niet aan bestaande rechten in hun publicatie van 31 mei (zie bijlage 7 ). ‘De (nieuwe) wettelijke regeling die minister Kamp voorstelt, komt in essentie neer op een overgang naar een beleggingsverzekering. Daarmee wordt afbreuk gedaan aan de bestaande rechten van deelnemers en pensioneerden. Dit is in strijd met tenminste twee beginselen’, aldus beide wetenschappers. In de eerste plaats zou het een inbreuk zijn op het eigendomsrecht zoals dat wordt beschermd door het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). En ten tweede als een inbreuk op de pensioenovereenkomst, waarvan iemands rechten daaruit in beginsel onveranderlijk zijn.

Hoe kijken de pensioenfondsen naar de voorstellen?
Directeur Riemen van de Pensioen Federatie in het FD van 31 mei:  ‘Fondsen willen niet zulke grote risico’s lopen’. De meeste pensioenfondsen  zoals ABP en PFZW willen om meer redenen niet overstappen naar een nieuw type pensioencontract dat minister Henk Kamp van Sociale Zaken afgelopen woensdag heeft gepresenteerd, aldus het FD. Ook voor ondernemingspensioenfondsen acht Guus Boender van Ortec Finance het nieuwe contract niet aantrekkelijk. Bovendien valt de dekkingsgraad in het oude contract 25 tot 35 procentpunten gunstiger uit dan in het nieuwe contract, aldus het FD. Ook Willem Noordman van FNV Bondgenoten stelt: ‘Ik acht de kans heel groot dat veel fondsen in het huidige systeem zullen blijven. Mensen willen liever zekerheid over hun uitkering en niet permanent geconfronteerd worden met kortingen’, zegt hij in het FD van 31 mei.

Nieuwsbrief van de Stichting Pensioenbehoud van 4 juni 2012.